Trong cuộc đời mình, tôi đã chứng kiến sự thay đổi sâu sắc trong quan hệ giữa những người mang màu da khác nhau.Nhưng tinh thần tự do đó, trong tư tưởng của những người sáng lập, không được áp dụng cho những người nô lệ đang làm việc trên cánh đồng của họ, dọn giường ngủ cho họ và chăm sóc con cái của họ.Thực tình cũng không thể đổ lỗi cho chúng vì ở nhà chúng chả có gì.Đôi khi điều này còn dược diễn tả bằng những từ ngữ đặc trưng: Tổng thống là một thằng khờ, hoặc Hạ nghị sỹ X nào đó chỉ là một tên ăn bám.Phần lớn người lndonesia là gốc Malay, sống trên các đảo lớn như Java, Sumatra, Kalimantan, Sulawesi và Bali.Chúng ta nhớ đến ông với những lời buộc tội vừa đanh thép vừa sâu sắc – sự phản đối không vụ lợi đối với chế độ nô lệ và quyết định cho rằng một ngôi nhà bị chia cắt thì không thể đứng vững.Và mặc dù tham nhũng lan khắp mọi cấp chính quyền ở đây - một sự tiếp xúc nhỏ nhất với một viên cảnh sát hay một nhân viên nhà nước thôi cũng cần phải hối lộ, và gần như mọi loại hàng hóa, sản phẩm xuất nhập khẩu ra vào đất nước này, từ dầu, lúa mì đến ô tô, đều phải đi qua các công ty thuộc sở hữu của tổng thống, gia đình ông ta hoặc thành viên đảng cầm quyền - vẫn có đủ dầu và viện trợ nước ngoài được đầu tư vào trường học, đường sá và các cơ sở hạ tầng khác, nhờ đó nhìn chung người dân thấy đời sống họ nhanh chóng được nâng cao.Mặc dù ngày càng khó làm được, nhưng hình ảnh người cha thập niên 1950 - làm việc từ 5 giờ sáng đến 9 giờ tối để kiếm tiền, ăn bữa tối do vợ nấu cùng cả gia đình, huấn luyện đội bóng chày thiếu nhi, sửa thiết bị điện - vẫn đứng vững trong nền văn hóa không kém gì hình ảnh người mẹ ở nhà chăm sóc gia đình.Một phần vì lúc đó tôi đang viết cuốn sách đầu tiên, và cũng có thể vì "bệnh con một", nên tôi thường dành cả buổi tối chui vào phòng làm việc phía cuối căn hộ hình ống - một việc bình thường với tôi nhưng lại khiến Michelle cảm thấy cô đơn.Định mệnh rõ ràng lại trở thành hợp thời; tất cả những gì cần có, theo Bush, là hỏa lực Mỹ, quyết tâm Mỹ, và "liên minh tự nguyện".

Xem thêm Thu gọn